Cùng với chính sách cho phép DN tự tính, tự khai và tự nộp thuế; việc cho phép DN tự tạo hoá đơn của riêng mình để sử dụng là một trong hai cải cách lớn nhất của ngành tài chính. Nhưng dường như DN vẫn chưa thể từ bỏ thói quen sử dụng hoá đơn do Bộ Tài chính phát hành, mặc dù việc đi mua hoá đơn từ cơ quan thuế luôn bị chính DN kêu ca, phàn nàn.“Ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 51/2010/NĐ-CP quy định về hoá đơn bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ, Cục Thuế Hà Nội đã chủ động tập huấn cho DN, đồng thời liên tục tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng về lợi ích của việc sử dụng hoá đơn đặt in, tự in, nhưng đến thời điểm ngày 1/4/2010, vẫn còn nhiều DN không có hoá đơn để sử dụng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Việc chưa có hoá đơn chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến tình hình sản xuất - kinh doanh của DN”, ông Nguyễn Văn Hổ, Phó cục trưởng Cục Thuế Hà Nội, cho biết.

Theo thống kê của Cục Thuế Hà Nội, trên địa bàn Thủ đô hiện có khoảng 75.100 tổ chức kinh tế đang sử dụng hoá đơn thường xuyên, trong đó chỉ có 38.200 DN siêu nhỏ tiếp tục được mua hoá đơn tại các cơ quan thuế để sử dụng cho đến hết ngày 31/12/201. Số còn lại buộc phải sử dụng hoá đơn do mình tự tạo, trong đó có tới 36.100 DN sử dụng hoá đơn đặt in và chỉ có khoảng 800 DN tự in hoá đơn. Trong khi đó, theo thông báo của Tổng cục Thuế (sau khi đã tiến hành rà soát, thẩm định) hiện cả nước mới chỉ có 250 cơ sở in bảo đảm in được hoá đơn.

Hà Nội mặc dù có số cơ sở in đủ năng lực in hoá đơn gấp đôi TP.HCM (56 so với 27), nhưng theo bà Nguyễn Thị Hải Yến, Trưởng phòng Thi đua - Tuyên truyền (Cục Thuế Hà Nội), số cơ sở in đủ điều kiện quá ít so với nhu cầu, nên không tránh khỏi tình trạng DN phải xếp hàng, chen lấn nhau tại các cơ sở in để đặt in hoá đơn. DN không có nhiều lựa chọn được nhà in tốt nhất, giá cả hợp lý nhất. Tuy nhiên, theo bà Yến, đây không phải là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng DN bị thiếu hoá đơn, mà nguyên nhân chính là do DN còn “lề mề” trong việc tạo mẫu hoá đơn và đi đặt in, trong khi thời gian để thực hiện việc này kéo dài đến 10 tháng (từ tháng 5/2010 đến hết tháng 3/2011).

Để giảm áp lực cho các cơ sở in, cũng như tạo điều kiện cho DN có đủ hoá đơn cần thiết để sử dụng, Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư 13/2011/TT-BTC theo hướng giảm điều kiện tự in hoá đơn. Cụ thể, kể từ ngày 21/3/2011, DN mới thành lập được tự in chỉ cần có vốn điều lệ từ 1 tỷ đồng trở lên thay vì phải có đủ 5 tỷ đồng như quy định tại Thông tư 153/2010/TT-BTC; doanh nghiệp đã tự in hoá đơn, nhưng bị xử phạt vi phạm hành chính về thuế đến 50 triệu đồng mới bị dừng việc tự in hoá đơn trong vòng 365 ngày thay vì chỉ bị xử phạt đến 20 triệu đồng đã bị dừng việc tự in hoá đơn…

“Điều kiện để được tự in hoá đơn đã khá thông thoáng, DN nên sử dụng hoá đơn tự in thay vì phải ‘ăn trực nằm chờ’ tại các cơ sở in để đặt in hoá đơn. Ngay từ lúc này, DN nào chưa đặt được hợp đồng in hoặc đã có hợp đồng, nhưng chưa thực hiện in nên chuyển sang hình thức tự in hoá đơn. Những DN đã có hoá đơn đặt in, sau khi sử dụng hết cũng nên chuyển sang hình thức tự in hoá đơn để sử dụng vì biện pháp này tiến bộ hơn cách đặt in hoá đơn rất nhiều”, ông Nguyễn Văn Hổ khuyến cáo.