Để tránh việc trọng tài chỉ là một bản sao nhợt nhạt của toà án, trong nội dung của Luật Trọng tài cần thể hiện được một cơ chế giải quyết tranh chấp thuận lợi, linh hoạt, công bằng và hiệu quả cao. Các đặc điểm ưu việt của hình thức tố tụng trọng tài cần được quán triệt, nhất quán xuyên suốt trong quy trình tốt tụng trọng tài như đảm bảo nguyên tắc tự do thoả thuận, tự do định đoạt của các bên, đảm bảo quyền tham gia giám sát mọi giai đoạn tố tụng trọng tài…

Những mục tiêu trên của Luật Trọng tài đã và đang được ban soạn thảo phối hợp với VCCI tổ chức lấy ý kiến rộng rãi từ các DN và chuyên gia. GS TSKH Đào Trí úc - Phó chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam nhận xét: nguyên nhân các doanh nhân không hào hứng tìm đến các trung tâm trọng tài thương mại Việt Nam vì đội ngũ trọng tài viên của các trung tâm chưa thực sự mạnh, chưa có kinh nghiệm và năng lực giải quyết tranh chấp. Không ít trường hợp đương sự nộp đơn vào trung tâm trọng tài nhưng đến khi tiếp xúc với trọng tài viên thì rút đơn. Bên cạnh đó, các DN Việt Nam chưa quen với phương thức trọng tài nhưng các trung tâm trọng tài lại không có hình thức giới thiệu, quảng bá đến DN. Do đó, khoảng cách giữa trọng tài và giới doanh nhân ngày càng rộng, chưa có cơ hội xích lại gần nhau.

LS Nguyễn Mạnh Dũng - Trưởng Văn phòng LS Độc Lập, đồng sáng lập viên Trung tâm trọng tài quốc tế Thái Bình Dương nhấn mạnh, tính dịch vụ của phương thức trọng tài. Ông Dũng cho rằng, dự thảo cần giữ vai trò quan trọng là môi trường pháp lý để tạo lập, khuyến khích và hỗ trợ sự phát triển của thị trường dịch vụ trọng tài. DN và các cá nhân là những đối tượng sử dụng dịch vụ trọng tài. Trung tâm trọng tài là các đơn vị cung ứng dịch vụ trọng tài cần được tạo một môi trường pháp lý thuận lợi để phát triển. Vì là luật điều chỉnh dịch vụ trọng tài cho nên Luật Trọng tài của Việt Nam cần phù hợp với các tiểu chuẩn pháp luật quốc tế như Luật mẫu của trọng tài thương mại quốc tế UNCITRAL. Bên cạnh việc soạn thảo luật, công tác tuyên truyền cũng có vai trò vô cùng quan trọng. Nhìn chung, các nước trên thế giới đều quan niệm trọng tài là mô hình giải quyết tranh chấp quan trọng. Tổng thư ký Toà án Trọng tài quốc tế (ICC) Jason Fry đã khẳng định: trọng tài là phương thức giải quyết tranh chấp lựa chọn có nhiều ưu thế, trong đó nổi bật là tính nhanh gọn, bí mật và phán quyết của trọng tài có giá trị chung thẩm...

Đồng quan điểm này, Giám đốc Phòng thương mại quốc tế (ICC) khu vực Châu á cũng khuyến cáo: trong điều kiện hiện nay, Việt Nam ngày càng mở rộng quan hệ làm ăn với các nước trên thế giới, là thành viên WTO, một sân chơi mà vấn đề tranh chấp thương mại diễn ra thường xuyên thì ngay từ lúc này, các DN Việt Nam cần có một cái nhìn nghiêm túc về những ưu thế của trọng tài thương mại.

Nguồn: Diễn đàn Doanh nghiệp